Urlop macierzyński a rodzicielski – różnice

Choć terminy urlop macierzyński i urlop rodzicielski często stosowane są zamiennie, według przepisów nie oznaczają tego samego. Dlatego dowiedz się, czym każdy z nich się charakteryzuje, żeby wiedzieć, kiedy móc złożyć wniosek po nie.

• Urlop macierzyński – komu przysługuje, na jakich warunkach?
• Na czym polega urlop rodzicielski?
• Urlop tacierzyński

Urlop macierzyński – komu przysługuje, na jakich warunkach?

Zaczniemy od wyjaśnienia, na jakich zasadach i kto może iść na macierzyński. Jest to urlop przysługujący matkom zaraz po urodzeniu dziecka. Co istotne, na ich specjalny wniosek, może się rozpocząć już na sześć tygodni przed porodem.

Kiedy będzie przysługiwać? Jeśli kobieta posiada ubezpieczenie chorobowe oraz jest zatrudniona na umowę o pracę. W przypadku pracownic zatrudnionych na podstawie umowy-zlecenie, według przepisów, urlop macierzyński im nie przysługuje.

Jego długość zależy od tego, ile dzieci urodzi matka. W przypadku jednego urlop macierzyński wynosi do 20 tygodni. Jeśli przy jednym porodzie urodzą się bliźniaki, to wymiar urlopu zwiększa się do 31 tygodni, a w przypadku trojaczków – do 33 tygodni. Kobiety, które urodziły czworo dzieci, mogą liczyć na 35-tygodniowy urlop, a jeśli pięć lub więcej – 37 tygodni.

Ważne jest to, że pierwsze 14 tygodni urlopu macierzyńskiego musi wykorzystać matka dziecka. Po tym czasie może on „przejść” na ojca, aczkolwiek pod warunkiem, że jest on zatrudniony na umowę o pracę i, tak jak matka, jest objęty ubezpieczeniem chorobowym.

Urlop macierzyński nie uwzględni dni ustawowo wolnych od pracy, co oznacza, że nie można „wybrać” sobie za nie dodatkowe dni.

Aby dostać ten urlop, nie trzeba składać wniosku. Wystarczy dostarczyć skrócony odpis aktu urodzenia do pracodawcy lub do ZUS-u. A w jakiej wysokości wypłacany jest zasiłek? Jeśli matka zdecyduje się na wykorzystanie całego urlopu macierzyńskiego i pierwsze 6 tygodni urlopu rodzicielskiego, będzie otrzymywać 100% podstawy wynagrodzenia. 80% podstawy wynagrodzenia jest wtedy, gdy kobieta wykorzysta od razu cały urlop macierzyński i rodzicielski.

A czym jest urlop rodzicielski?

Na czym polega urlop rodzicielski?

Urlop rodzicielski jest przyznawany oprócz urlopu macierzyńskiego, stanowią o nim odrębne przepisy. Pierwsza różnica polega na tym, że przysługuje on tylko wtedy, gdy rodzic złoży odpowiedni wniosek.

Można z niego skorzystać po zakończeniu urlopu macierzyńskiego przez 32 tygodnie, jeśli urodziło się jedno dziecko lub 34 tygodnie, w przypadku urodzenia dwójki lub więcej dzieci.

Może być on wykorzystany przez oboje rodziców, aczkolwiek całość nie może przekraczać podanego wyżej wymiaru czasu.

Dużym udogodnieniem jest fakt, że urlop rodzicielski można wziąć w całości lub w częściach. Jeśli zdecydujesz się na tę drugą opcję, to należy go „wybrać” maksymalnie w czterech częściach, nie później, niż do ukończenia 6. roku życia przez dziecko.

Wysokość zasiłku podczas urlopu rodzicielskiego wynosi tyle, co w przypadku omawianym wcześniej. Czyli, jeśli rodzice wykorzystają od razu urlop macierzyński i rodzicielski, wypłacone zostanie 80% podstawy wynagrodzenia. A gdy zdecydują się na jego rozdzielenie, to urlop macierzyński i pierwsze sześć tygodni urlopu rodzicielskiego będą płatne w wysokości 100% podstawy wymiaru. Podczas pozostałych tygodni urlopu, rodzic otrzyma 60% podstawy wymiaru.

Urlop rodzicielski można też przerwać lub z niego zrezygnować.

Urlop tacierzyński

Warto wiedzieć, że wyróżnia się jeszcze urlop tacierzyński, czyli macierzyńskie dla ojca. Może być wzięte tylko wtedy, gdy matka nie przebywa na urlopie macierzyńskim, a więc według wcześniej przytoczonych zasad, nie może trwać dłużej, niż 6 tygodni.

Oprócz tego można wykorzystać urlop ojcowski, trwający 14 dni. Można skorzystać z tej opcji w czasie, gdy matka przebywa na urlopie macierzyńskim.