Komu przysługuje prawo do zasiłku macierzyńskiego? Ciąża a własna firma

Komu przysługuje zasiłek macierzyński? Jak długo można z niego korzystać i w jakiej wysokości jest wypłacany? Rozwiewamy najczęściej występujące wątpliwości oraz tłumaczymy, czy kobietom prowadzącym własną działalność gospodarczą przysługuje zasiłek macierzyński.

Zasiłek macierzyński – kto dostanie?

Na początku chcielibyśmy skierować Cię… na stronę Zakładu Ubezpieczeń Społecznych. Tam znajdziesz wszystkie informacje dotyczące tych świadczeń, także wykaz niezbędnych dokumentów. Wiemy, że tych informacji jest tam dużo, ale od razu uspokajamy, że są one napisane w przystępny sposób. A to, co warto wiedzieć na początku, zawrzemy tutaj.

Najpierw należałoby odpowiedzieć na pytanie, komu przysługuje zasiłek macierzyński. Pokutuje przekonanie, że tylko osobom zatrudnionym na podstawie umowy o pracę, ale to jeszcze nie koniec listy. Jeśli jesteś zatrudniony na podstawie umowy agencyjnej, umowy zlecenie lub świadczysz pracę na podstawie umowy uaktywniającej, również możesz liczyć na wypłatę zasiłku. Zasiłek będzie przysługiwać także wtedy, gdy jesteś członkiem rolniczych spółdzielni produkcyjnych, wykonujesz pracę nakładczą, odbywasz służbę zastępczą lub prowadzisz pozarolniczą działalność (temu punktowi poświęcimy później nieco większą uwagę).

Aczkolwiek w każdym z tych przypadków warunek jest jeden – musisz być objęty ubezpieczeniem chorobowym obowiązkowo (np. na podstawie umowy o pracę) lub dobrowolnie (sam odprowadzasz składki do ZUS-u). Nie ma za to znaczenia, jak długo jesteś ubezpieczony.

Urlop macierzyński/tacierzyński a zasiłek macierzyński

Teraz możemy przejść do konkretów. Kiedy wypłacany będzie zasiłek macierzyński? Podczas trwania urlopu macierzyńskiego oraz tacierzyńskiego. Tutaj przypomnimy, że urlop macierzyński przysługuje matce po urodzeniu dziecka, aczkolwiek po 14 tygodniach może wrócić do pracy i wtedy pozostała pula urlopu (wraz z zasiłkiem) przypada ojcu, pod warunkiem, że jest ubezpieczony i spełnia jedno z wcześniej opisanych wymagań.

Wysokość zasiłku może wynosić 100% lub 80% podstawy wymiaru wynagrodzenia. 80% dostaniesz wtedy, gdy zdecydujesz się na wykorzystanie od razu, w całości, urlopu macierzyńskiego i rodzicielskiego. Gdy zadeklarujesz, że na urlop rodzicielski pójdziesz później, otrzymasz 100% podstawy wymiaru podczas urlopu macierzyńskiego i pierwszych 6 tygodniu urlopu rodzicielskiego. Pozostała pula urlopu rodzicielskiego jest płatna 60% podstawy wymiaru.

Zasiłek macierzyński w trakcie urlopu rodzicielskiego

Jak już się pewnie domyślasz, zasiłek macierzyński wypłacany jest także wtedy, gdy jesteś na urlopie rodzicielskim, a jego wysokość została opisana wyżej – zasady są dokładnie takie same.

Zasiłek ten wypłacany jest matce lub ojcu, w zależności od tego, które z rodziców zdecyduje się na jego wykorzystanie.

Zasiłek macierzyński przy prowadzeniu działalności gospodarczej

A co z osobami prowadzącymi działalność gospodarczą? Czy im też przysługują wcześniej omawiane prawa? Tu sprawa jest nieco bardziej skomplikowana, a to dlatego, że przedsiębiorcy sami decydują o tym, czy chcą opłacać ubezpieczenie chorobowe – obowiązkowo muszą jedynie płacić składki na ubezpieczenie emerytalno-rentowe.

Na środki z zasiłku macierzyńskiego mogą liczyć kobiety prowadzące działalność gospodarczą, które nieprzerwanie przez okres 90 dni terminowo opłacały składki na ubezpieczenie chorobowe. I tutaj ważne są dwie rzeczy. Po pierwsze – terminowość w płaceniu składek, inaczej traci się prawo do zasiłku. A po drugie, musi być zachowana ciągłość przez min. 90 dni – ma to na celu zminimalizowanie ryzyka nadużyć ze strony przedsiębiorców.

Jednak jak już pisaliśmy wcześniej, wysokość zasiłku macierzyńskiego uzależniona jest od podstawy wymiaru wynagrodzenia, co w przypadku osób prowadzących własną działalność gospodarczą się nie sprawdza. Wszystko opiera się o wysokość zadeklarowanej składki i najlepiej skonsultować to z księgowym, biurem rachunkowym.