Praca w ciąży. Sprawdź, jakie masz prawa, gdy pracujesz w ciąży

Kobiety, które spodziewają się dziecka i nie mają wskazań do przebywania na zwolnieniu lekarskim, kontynuują pracę zawodową. Czy w związku z ciążą przysługują im jakiejś dodatkowe prawa? Jak wygląda praca kobiet ciężarnych?

• Ochrona kobiet w ciąży
• Ciąża a praca — jakie prawa przysługują pracownicy?
• Przywileje kobiet w ciąży w pracy

Ochrona kobiet w ciąży

Ciąża to wyjątkowy okres w życiu każdej kobiety, jednak w przypadku pracownicy stan ten wpływa nie tylko na jej życie prywatne, ale i zawodowe. Pracodawca poinformowany o ciąży musi liczyć się z tym, że kobietę zaczynają w danym momencie obejmować specjalne przywileje. Jest ona przede wszystkim chroniona przed zwolnieniem.

Zgodnie z Kodeksem pracy pracodawca nie może rozwiązać ani wypowiedzieć umowy o pracę pracownicy w czasie ciąży i urlopu macierzyńskiego. Oczywiście od powyższej reguły są wyjątki. Możliwe jest rozwiązanie umowy o pracę bez wypowiedzenia z winy pracownicy, a także w sytuacji, gdy była ona zatrudniona w ramach umowy o pracę na okres próbny nieprzekraczający 1 miesiąca. Zwolnienie ciężarnej jest również możliwe w przypadku ogłoszenia upadłości lub likwidacji pracodawcy.

Ochrona kobiety w ciąży przed zwolnieniem z pracy dotyczy również pań zatrudnionych w ramach umowy o pracę zawartej na czas określony i na okres próbny powyżej 1 miesiąca. Polega na tym, że gdyby umowa uległaby rozwiązaniu po upływie 3. miesiąca ciąży, umowa ulega przedłużeniu do dnia porodu.

To nie wszystko. W sytuacji, gdy kobieta jest w trakcie okresu wypowiedzenia, a dowie się, że jest w ciąży, wówczas jeśli było ono złożone przez pracodawcę — traci moc. Inaczej sprawa się ma w sytuacji, gdy to pracownica wnioskowała o zakończenie stosunku pracy.

Ciąża a praca — jakie prawa przysługują pracownicy?

Warto wiedzieć, że pracownica w ciąży jest nie tylko chroniona przed zwolnieniem, ale przysługuje jej jeszcze kilka innych praw, które mają na celu zwiększenie jej komfortu. Przede wszystkim należy zdawać sobie sprawę z faktu, że ciężarna nie może pracować w porze nocnej ani w godzinach nadliczbowych. Co więcej, nawet jeśli nie byłoby to nakazem pracodawcy, a wolą pracownicy. W sytuacji, gdy kobieta pracowała na nocną zmianę, pracodawca musi zmienić rozkład jej pracy na porę dzienną lub przenieść ciężarną na inne stanowisko, ale z zachowaniem wysokości wynagrodzenia. Jeżeli przeniesienie kobiety w ciąży do innej pracy jest niemożliwe, to musi zostać zwolniona z obowiązku świadczenia pracy, ale z zachowaniem prawa do wynagrodzenia. Ponadto warto wiedzieć, że kobieta w ciąży nie może pracować dłużej niż 8 godzin dziennie.

Przywileje kobiet w ciąży w pracy

Dodatkowym prawem kobiet w ciąży jest możliwość zwolnienia od pracy na czas udania się do lekarza i wykonania badań. Zgodnie z prawem, jeśli ciężarna pracownica nie ma możliwości wykonania ich poza godzinami pracy, pracodawca musi pozwolić jej porzucić obowiązki służbowe na czas ich trwania.

Co więcej, ciężarna nie może być wysyłana na delegację ani wykonywać pracy w przerywanym systemie. Tutaj wyjątkiem jest sytuacja, gdy pracownica sama wyrazi na to zgodę.

Warto wiedzieć, że ochrona kobiet w ciąży wykonujących pracę zawodową obejmuje również aspekty takie jak rodzaj wykonywanych zadań i ich szkodliwość. Warto sprawdzić, jakie są prace uciążliwe, szkodliwe i niebezpieczne i jak w ich przypadku należy podejść do sprawy. Przykładowo w sytuacji, gdy kobieta pracuje przy komputerze, może to robić max 8 h, ale czas jednorazowej pracy nie może wynieść więcej niż 50 minut. Tak więc prawda jest taka, że praca ciężarnej przy komputerze dziennie nie powinna przekraczać 6 godzin i 40 minut dziennie.

A co z pracą w pozycji stojącej? Ciężarne nie mogą jej wykonywać dłużej niż 3 godziny w ciągu doby. Co więcej, czas spędzony jednorazowo w pozycji stojącej nie może być dłuższy niż 15 minut, a po nim musi nastąpić przynajmniej 15-minutowa przerwa.

Do prac szkodliwych zalicza się też zadania związane z podnoszeniem i przenoszeniem przedmiotów o masie powyżej 3 kg, przewożenie ładunków na jednokołowym lub wielokołowym wózku poruszanym ręcznie, praca na wysokości, a także zadania wykonywane w warunkach narażenia na drgania, promieniowanie jonizujące, czy w wykopach, zbiornikach, kanałach i kopalniach. Tutaj najczęściej konieczne jest oddelegowanie pracownicy w ciąży do innych prac, aby zabezpieczyć zdrowie i dobre samopoczucie ciężarnej.